جرم جعل رایانه ای در رایانه و اینترنت و فضای سایبر و مخابراتی رخ می دهد. اما جرم جعل سنتی در عالم مادی اتفاق می افتد. بنابراین جهت تفهیم فرق جعل رایانه ای با سنتی نخست هر کدام از این 2 جرم را تعریف می کنیم.
جرم جعل رایانه ای
هر زمان فردی به طور غیرمجاز و غیرقانونی نسبت به تغییر داده های قابل استناد یا به وجود آوردن یا وارد نمودن متقلبانه داده به داده های قبلی، یا تغییر داده ها و علائم موجود در کارت های حافظه یا تراشه ها اقدام کند، مرتکب جرم جعل از راه رایانه گردیده که جز مقررات جرایم رایانه ای است.
داده رایانه ای
به مجموعه دانسته هایی داده ی رایانه ای می گویند که سیستم رایانه ای بر روی آن پردازش نموده تا نتیجه ی مورد نظر حاصل گردد. در واقع به مجموعه ی مطالب ورودی به رایانه قبل از پردازش “داده” می گویند. بنابراین داده رایانه ای، داده پیام، داده محتوا، داده ترافیک، داده قابل استناد و ... در قواعد و مقررات مرتبط باخود قابل استفاده بوده و کاربرد مشخصی دارد.
جرم جعل سنتی
فرق جعل رایانه ای با سنتی در متن و ذات تعریف جرم جعل به روش سنتی هم کاملا مشخص می باشد. چون جرم جعل سنتی به معنی ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر و امضای اشخاص رسمی و غیررسمی، خراشیدن، تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق و محو کردن و ... در سند یا نوشته متعلق به دیگری است. بنابراین مشاهده می کنیم که استفاده از رایانه و سامانه های مخابراتی و داده های حامل پیام و اطلاعات و کارت های حافظه در هیچ کجای این تعریف، گفته نشده است.
فرق جعل سنتی با رایانه ای در مواد قانونی
به جرم جعل رایانه ای، بر طبق مقررات درج شده در ماده ی 734 قانون جرایم رایانه ای رسیدگی می شود. بنابراین درون مقررات جرم جعل سنتی نیست.
در صورتی که به جرم جعل به روش سنتی و سابق بر اساس مقررات درج شده در مواد 523 تا 542 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی رسیدگی می شود. استناد صحیح به مواد قانونی به پیشرفت پرونده و نتیجه ی خوب، کمک زیادی می کند.
تفاوت مجازات جعل رایانه ای با سنتی
تفاوت جعل رایانه ای با سنتی در مقدار مجازات هر کدام هم مشهود می باشد. هرچند که فرقی میان جعل رایانه ای با سنتی در نوع مجازات وجود ندارد و هر 2 شامل جزای نقدی و حبس می شوند اما در مقدار مجازات با یکدیگر تفاوت دارند. چون مجازات جعل سایبری، یک تا پنج سال حبس یا جزای نقدی به مقدار دو تا ده میلیون تومان یا اعمال هر 2 مجازات در حق مرتکب جرم جعل رایانه خواهد بود. در صورتی که مجازات جرم جعل سنتی حسب مورد که از کدام مصادیق باشد، مجازات حبس تا پانرده سال و جزای نقدی تا بیست و پنج میلیون تومان را برای مرتکب به دنبال دارد.